EICH ADOLYGIAD MEDDYGINIAETHAU – BETH I’W DDISGWYL
Cyfarfod yw’r adolygiad meddyginiaethau gyda gweithiwr gofal iechyd proffesiynol i drafod eich meddyginiaeth ac unrhyw bryderon, problemau neu gwestiynau a allai fod gennych. Os ydych yn cymryd meddyginiaeth yn rheolaidd, dylech gael adolygiad meddyginiaethau bob blwyddyn, ond gallai hyn amrywio yn dibynnu ar y feddyginiaeth a gymerwch. Mae’n bwysig cael adolygiad meddyginiaethau er mwyn sicrhau y cewch y budd gorau o’r hyn a gymerwch.
Dylid cynnal pob adolygiad meddyginiaethau yn unol â Safonau Cenedlaethol cytunedig Cymru ar gyfer Adolygu Meddyginiaethau (Tabl 1).
Tabl 1. Safonau Cenedlaethol Cymru ar gyfer Adolygu Meddyginiaethau
|
Safon
|
Nod
|
|
1
|
Cynnwys y cleifion a’r gofalwyr
Dod i gytundeb gyda’r claf (neu’r gofalwr, neu’r ddau) ar nodau ac amcanion y driniaeth.
|
|
2
|
Diogelwch
Lleihau problemau cysylltiedig â meddyginiaeth.
|
|
3
|
Adolygu meddyginiaethau
Sicrhau’r budd mwyaf o’r meddyginiaethau.
|
|
4
|
Lleihau gwastraff
Ystyried gweithgareddau a gweithredoedd sy’n cyfrannu at wastraff a rhoi sylw iddynt.
|
|
5
|
Dogfennau’r adolygiad meddyginiaethau
Cwblhau’r dogfennau a diweddaru cofnod y claf.
|
Mae modd cynnal yr adolygiad meddyginiaethau wyneb yn wyneb, dros y ffôn neu dros y Rhyngrwyd.
Gallwch gael apwyntiad adolygiad meddyginiaethau gyda meddyg teulu, fferyllydd, nyrs neu weithiwr iechyd proffesiynol cymwysedig arall. Gelwir nhw yn ‘adolygydd’ yn y daflen hon.
Efallai y byddwch am i berthynas neu gyfaill fod yn bresennol yn ystod yr adolygiad. Os felly, dywedwch hynny wrth yr adolygydd am hyn a dywedwch eich bod yn fodlon trafod eich meddyginiaethau a’ch cyflwr o’u blaen.
Gwybodaeth am eich adolygiad meddyginiaethau
- Proses ar y cyd yw’r adolygiad meddyginiaethau, sy’n gyfrwng i’r adolygydd eich helpu i wneud penderfyniadau am eich triniaeth.
- Bydd yr adolygydd yn ystyried pob meddyginiaeth a gymerwch a’r hyn y mae’n ei drin. Bydd yn adolygu ac yn gwirio ei bod yn dal yn briodol i chi ei chymryd, os yw’r cyflwr arnoch o hyd, neu a oes rhywbeth wedi newid.
- Yn ogystal, gall yr adolygydd ofyn am unrhyw ffactorau anfeddygol a all fod yn effeithio ar eich iechyd. Er enghraifft: smygu, alcohol, deiet, gweithgarwch corfforol, trafnidiaeth, bwyd, llygredd, amodau byw, tai, a chyflogaeth.
- Gall adolygiad meddyginiaethau gymryd rhwng 10 a 45 munud.
Paratoi ar gyfer eich adolygiad meddyginiaethau
- Bydd yr adolygydd am ddeall eich barn, eich dealltwriaeth a’ch disgwyliadau o ran eich meddyginiaethau.
- Byddwch yn barod i roi gwybod i’r adolygydd am yr holl feddyginiaethau a gymerwch, gan gynnwys:
- y rhai a brynwch o’r fferyllfa neu o’r archfarchnad;
- y rhai a ragnodwyd gan yr ysbyty;
- meddyginiaethau llysieuol; ac
- unrhyw feddyginiaethau amgen eraill.
Os oes modd, dylech ddod â’r meddyginiaethau hyn gyda chi i’r adolygiad. Bydd yr adolygydd eisoes yn gwybod am y meddyginiaethau a ragnodwyd gan eich meddyg teulu.
- Meddyliwch am y pryderon, y cwestiynau neu unrhyw broblemau sydd gennych cyn dod i’r adolygiad meddyginiaethau. Efallai yr hoffech wneud nodyn ohonynt i’ch helpu i’w cofio.
Yn ystod eich adolygiad meddyginiaethau
Adolygu eich meddyginiaethau
- Cewch eich holi am yr hyn sy’n bwysig i chi o ran eich iechyd a’r meddyginiaethau a gymerwch.
- Gallai’r adolygydd ofyn a ydych yn gwybod pam y cawsoch bresgripsiwn am bob meddyginiaeth.
- Bydd yr adolygydd yn ystyried a oes angen profion gwaed arnoch neu unrhyw ymchwiliadau eraill er mwyn monitro eich triniaeth neu eich cyflwr.
- Efallai y bydd yn gofyn a hoffech gael gwybodaeth ychwanegol am unrhyw rai o’ch meddyginiaethau neu eich cyflyrau iechyd. Efallai y cewch wybodaeth ategol, megis: dolenni i dudalennau gwe sy’n cynnig cyngor ar y Rhyngrwyd, neu daflenni gwybodaeth i gleifion.
Cymryd eich meddyginiaethau
- Efallai y bydd gofyn i chi esbonio sut yr ydych yn cymryd pob meddyginiaeth. Er enghraifft, sawl gwaith y dydd, ar ba adeg o’r dydd y cymerwch nhw, a ydych yn eu cymryd cyn neu ar ôl bwyd. Cofiwch sôn am unrhyw broblemau posibl a all fod gennych o ran cymryd eich meddyginiaeth.
- Bydd yr adolygydd yn meddwl am ffyrdd o leihau unrhyw berygl o niwed sy’n gysylltiedig â’r meddyginiaethau a gymerwch. Os amlygir risg, bydd yr adolygydd yn ei thrafod gyda chi.
- Gallai’r adolygydd ofyn a yw eich meddyginiaethau wedi achosi unrhyw effeithiau digroeso (sgil-effeithiau).
Newid eich meddyginiaeth
- Bydd yr adolygydd yn ystyried i ba raddau y mae pob meddyginiaeth yn gweithio yn eich achos chi ac yn gwirio’r canllawiau diweddaraf ynghylch triniaethau.
- Gallai’r adolygydd drafod a oes arnoch angen pob meddyginiaeth a gymerwch. Os yw’r adolygydd yn gweld eich bod yn cymryd meddyginiaethau diangen, bydd yn trafod eu hatal gyda chi.
- Efallai y bydd yn gofyn a ydych wedi deall y rhesymau dros unrhyw newid ac a ydych yn cytuno â’r newidiadau. Dylech sôn wrth yr adolygydd os oes gennych unrhyw bryderon ac os ydych yn anfodlon ar y newidiadau.
Casglu a gwaredu meddyginiaethau
- Efallai y gofynnir am unrhyw broblemau a gawsoch wrth archebu eich meddyginiaethau neu wrth gael eich presgripsiwn neu’ch meddyginiaethau o’r fferyllfa.
- Efallai y gofynnir am unrhyw feddyginiaethau sydd gennych gartref nad oes eu hangen arnoch bellach. Os bydd rhai gennych, bydd yr adolygydd yn esbonio sut y dylech eu gwaredu mewn modd diogel.
Ar ôl eich adolygiad meddyginiaethau
- Bydd yr adolygydd yn nodi’r adolygiad meddyginiaethau yn eich cofnod meddygol. Bydd yn cofnodi unrhyw newidiadau o ran y meddyginiaethau a gymerwch, er enghraifft, unrhyw feddyginiaethau newydd neu rai nad oes angen i chi eu cymryd bellach.
- Cewch ofyn am gael gweld eich cofnodion meddygol neu gael copi ohonynt. Os dymunwch wneud hynny, gofynnwch i’r adolygydd am ragor o wybodaeth.
- Bydd yr adolygydd yn esbonio pryd y cynhelir eich adolygiad meddyginiaethau nesaf a sut y trefnir yr apwyntiad.